Bastet - 1982
85 x 55 cm
Bastet was een Egyptische vruchtbaarheidsgodin, voorgesteld in de gedaante van een kat. Soms heeft ze een lichte huid, blond haar en blauwe ogen. Bastet doodt de slang die de zon heeft belaagd.
Het was de godin van de vreugde van het leven, dans en muziek.
Bastet komt voor sinds de 2e dynastie (begint met de regering van Hetepsekhemwy in 2770 v. Chr en loopt tot 649 v. Chr) en werd beschouwd als de beschermer van de farao en wordt dikwijls afgebeeld als een vrouw met een kattenhoofd.
Ze had ook vaak een sistrum in de linkerhand (dat is een muziekinstrument in de vorm van een U, waartussen enkele draden zijn gespannen. Om deze draden zitten ringetjes, die geluid maken als men de sistrum schud. Het is de voorloper van de tamboerijn.). Aan haar rechterarm droeg ze een mandje, en in de rechterhand een aegis, een borstplaat met hierop het hoofd van een leeuw.
Ze kan ook afgebeeld worden als een moederkat die haar jongen zoogt.
Bastet is de beschermster van katten en van mensen die van katten houden. Zij beschermt tegen besmettelijke ziekten en boze geesten.
In het Oude Rijk was de kat nog niet zo populair hoewel volgens het Dodenboek in Heliopolis de katten de slechte Apophis-slang gedood hadden. De kat werd echter steeds populairder en kwam steeds centraler in het leven van de Egyptenaren te staan.
De Egyptenaren hadden een groot ontzag voor katten, het was een heilig dier, want zij beschermden het graan tegen muizen en ratten. Een kat doden werd bestraft met de dood. Als een kat stierf, rouwde de familie en zij scheerden hun wenkbrauwen af, als teken van hun droefheid. Dode katten werden in Boebastis gebalsemd en bijgezet in heilige huisjes. Het mummificeren van poezen vond op grote schaal plaats in de late, Grieks-Romeinse tijd. Na de dood van het huisdier werd het zelfs gebalsemd en verafgood.
Als tegenstander van Apophis werd de kat aan de zonnegod gewijd. De katers golden als zijn incarnatie (van Ra of Re) en de poezen werden vereenzelvigd met het zonneoog. Daarom dragen veel kattenfiguren een scarabee op hun kop of borst, als symbool van de opgaande zon.
Bastet is zelf een hele zachtaardige godin, zoals blijkt uit de uitdrukking ‘vriendelijk als Bastet’.